Podczas gdy olej silnikowy jest wymieniany w regularnych odstępach czasu, większość kierowców nie zwraca uwagi na olej przekładniowy. Jednak olej przekładniowy również się starzeje i dlatego należy go wymienić, zanim dojdzie do uszkodzenia skrzyni biegów.
Raz napełniony przez producenta olej przekładniowy często ma pozostać w skrzyni biegów przez cały okres jej eksploatacji. Niektórzy producenci w ogóle nie przewidują jego wymiany, ale należy traktować to zalecenie z ostrożnością. Z czasem olej przekładniowy ulega również zanieczyszczeniu w wyniku ścierania w skrzyni biegów i traci swoje dobre właściwości smarne. W dłuższej perspektywie może to doprowadzić do uszkodzenia skrzyni biegów, co w ostatecznym rozrachunku będzie droższe niż wymiana oleju.
Olej przekładniowy pełni podobną funkcję do oleju silnikowego: zapewnia smarowanie kół zębatych, które precyzyjnie zazębiają się ze sobą, zmniejszając w ten sposób zużycie. Jednocześnie pełni funkcję chłodzącą i czyszczącą: pochłania najmniejsze cząstki ścierne i transportuje je do filtra, aby nie powodowały niepożądanego tarcia w skrzyni biegów. Jednak wraz z wiekiem olej staje się coraz bardziej zanieczyszczony i traci swoje dobre właściwości. Z czasem można to również zaobserwować w zachowaniu podczas jazdy.
Jeśli producent nie przewiduje wymiany oleju przekładniowego, powinien on wystarczyć na cały okres eksploatacji samochodu. Jednak trwałość ta jest zwykle ograniczona do przebiegu max.
160-200 tyś. kilometrów lub okresu eksploatacji wynoszącego do max. dziesięciu lat. Jeśli nie wymienisz oleju przekładniowego najpóźniej po tym czasie, możesz założyć, że skrzynia biegów nie osiągnie znacznie wyższego przebiegu. Dzieje się tak, ponieważ z czasem w oleju osadza się coraz więcej małych cząstek. Z czasem olej traci również swoje dobre właściwości smarne i niekiedy następuje również jego stopniowy i powolny wyciek. Wszystko to skutkować może wysokim zużyciem i przegrzaniem skrzyni biegów.
Jak często należy wymieniać olej w skrzyni biegów?
W przeciwieństwie do wymiany oleju silnikowego, olej przekładniowy należy wymieniać tylko kilka razy w ciągu całego okresu eksploatacji samochodu. Jeśli producent nie określił interwału, co jest raczej regułą niż wyjątkiem, pierwsza wymiana powinna zostać przeprowadzona po przebiegu około 60 tyś. do 100 tyś. kilometrów lub po ok. 6, 7 latach eksploatacji pojazdu. Zależy to jednak również od konkretnego modelu i stylu jazdy: Sportowy styl jazdy nakłada większe wymagania na skrzynię biegów, odpowiednio zwiększa zużycie, a tym samym powoduje szybsze starzenie się oleju przekładniowego. To samo dotyczy krótkich podróży, które wymagają więcej od skrzyni biegów ze względu na częstsze zmiany biegów.
Niektóre skrzynie biegów mogą z łatwością przejechać ponad 100 tyś. kilometrów na tym samym oleju, podczas gdy inne są całkowicie brudne już po 60 tyś. kilometrów. Należy zatem kontrolować stan oleju przekładniowego i w razie potrzeby poprosić o jego weryfikację podczas kolejnego przeglądu. Wynika to z faktu, że skrzynia biegów i tak powinna być sprawdzana pod kątem wycieków i poziomu napełnienia olejem przekładniowym w ramach przeglądu. Zaleca się szybką wymianę oleju, zwłaszcza jeśli można już wyczuć oznaki starego oleju przekładniowego. Warto pamiętać o jednym: Po ewentualnej naprawie skrzyni biegów olej należy zawsze wymieniać po przejechaniu około 4-6 tyś kilometrów. Wynika to z faktu, że w tym czasie ścieranie jest największe, a w oleju znajduje się wiele pozostałości. Dotyczy to zarówno manualnych jak i automatycznych skrzyni biegów.
