Remont skrzyni biegów może kosztować nawet tysiąc euro lub więcej. Warto zatem wiedzieć, jak dbać o skrzynię biegów manualną, aby przy pomocy prostych czynności znacznie wydłużyć jej żywotność.
Teoretycznie żywotność skrzyni biegów powinna odpowiadać żywotności innych podzespołów pojazdu, łącznie z silnikiem. Jednak sytuacja nie zawsze jest tak dobra. Niektóre skrzynie biegów, na przykład te marek japońskich, a także niektóre marki Opel i Fiat, mają dość słabe łożyska wału. W innych skrzyniach biegów problemem jest słaba synchronizacja lub uszczelnienia. Mimo że błędy konstrukcyjne są niezależne od kierowcy, jego zachowanie może znacznie wydłużyć żywotność skrzyni biegów.
Najbardziej szkodliwe dla manualnych skrzyń biegów jest to, że zmiana biegów wymaga użycia zbyt dużej siły i wiąże się z niedokładnym operowaniem dźwignią. Jeśli bieg „nie załącza się”, grzechocze lub załącza się z oporem, możesz być pewien, że właśnie skróciłeś żywotność skrzyni biegów.
Jak prawidłowo zmieniać biegi?
Przede wszystkim pamiętaj, aby mocno i mocno nacisnąć pedał sprzęgła, aby mieć pewność, że nie włączysz zbyt wielu biegów, gdy skrzynia biegów jest w połowie zakresu. Sprawdzoną techniką zmiany biegów jest użycie odpowiedniej siły podczas obsługi dźwigni: w początkowej fazie ruchu można użyć dużej siły, ale im bliżej oporu zapowiadającego następny bieg, tym większa siła. Powinno się zmniejszać siłę. Przy odrobinie praktyki nie spowoduje to ograniczenia szybkości zmiany biegów i zauważysz, że dźwignia zmiany biegów przesuwa się na następny bieg niemalże samoczynnie.
Przyspieszanie na wysokich biegach przy niskich obrotach silnika jest wyjątkowo obciążające dla łożysk skrzyni biegów. Znacznie lepszym rozwiązaniem jest obniżenie przełożenia i wykorzystanie wyższego zakresu obrotów w celu efektywnego przyspieszenia pojazdu. Ma to również pozytywny wpływ na żywotność koła zamachowego dwumasowego (które również jest narażone na zbyt niskie prędkości obrotowe). Należy pamiętać, że zużyte lub zdemontowane koło zamachowe dwumasowe uszkodzi zarówno skrzynię biegów, jak i układ korbowo-tłokowy silnika.
Przy redukcji biegu pamiętaj, aby nacisnąć pedał gazu tuż przed zwolnieniem sprzęgła. Dzięki temu zapewniona jest koordynacja prędkości silnika i wałka sprzęgłowego w skrzyni biegów. Dzięki temu unikniesz nieprzyjemnych szarpnięć i sił oddziałujących na wszystkie elementy układu napędowego.
Podczas manewrowania wielu kierowców zapomina, że najlepiej jest włączyć pierwszy bieg, a bieg wsteczny włączyć dopiero po zatrzymaniu się pojazdu. W wielu modelach trudno jest włączyć bieg wsteczny. W tym przypadku nie warto walczyć ze skrzynią biegów. Jeżeli poczujesz nadmierny opór, ustaw dźwignię zmiany biegów w położeniu neutralnym, zwolnij sprzęgło, naciśnij je ponownie i spróbuj włączyć bieg. To zazwyczaj rozwiązuje problem.
W skrzyni biegów zastosowano olej znacznie gęstszy niż w silniku. Dlatego nie ma sensu wykorzystywać pełnej mocy silnika na pierwszych kilku kilometrach, ani nawet na kilkunastu kilometrach zimą. W skrzyni biegów manualnej znajduje się zazwyczaj około 1–2 litrów oleju. To niewiele. Dlatego wystarczą stosunkowo niewielkie nieszczelności, aby przekładnia zaczęła pracować ze zbyt małą ilością środka smarnego, co prowadzi do przegrzewania się elementów i ich niedostatecznego smarowania. Wycieki oleju w skrzyni biegów należy zatem naprawiać natychmiast po ich wykryciu.
